Bảo tồn vùng đất ngập nước ở Vịnh Monttama

Myanmar là quốc gia có vùng đất ngập nước đa dạng, bao gồm các vùng đất ngập nước núi; đầm lầy và hồ nước ngọt; rừng ngập mặn ven biển, bãi bồi và các rạn san hô. Các hệ sinh thái này hỗ trợ đánh bắt cá, cung cấp nước sạch, giữ carbon và bảo vệ người dân khỏi tác động của lũ lụt, sóng thần và sạt lở đất. Bởi vậy, sinh kế ở địa phương phụ thuộc vào các hệ sinh thái này.

Tuy nhiên, hiện nay các vùng đất ngập nước ở Myanmar bị đe doạ bởi việc khai thác nước không bền vững, xâm lấn đất nông nghiệp, đánh bắt quá mức và các loài xâm lấn làm giảm khả năng hỗ trợ phát triển con người. Để bảo vệ tốt hơn các vùng đất ngập nước, Myanmar đã phê chuẩn Công ước Ramsar năm 2005.

Việc săn bắt trái phép ảnh hưởng nghiêm trọng đến các loài nguy cấp đang bị đe dọa ở Vịnh Mottama.

Tại Myanmar, ba địa điểm đã được chỉ định là khu Ramsar gồm: Khu bảo tồn Động vật hoang dã Moeyungyi Wetlands ở Bago; Khu bảo tồn Động vật hoang dã Indawgyi ở Kachin State và Khu bảo tồn Động vật hoang dã Meinmahla Kyun ở đồng bằng Ayeyarwady.

Ngày 8/5/2017, Chính phủ Myanmar vừa chỉ định phía Bắc của Vịnh Mottama là khu Ramsar thứ tư. Khu vực này rộng 45.000 hecta nằm ở cửa sông Sittaung, kéo dài dọc theo bờ biển phía đông của cửa sông tại thị trấn Kyaitho và Bilin thuộc bang Mon. Khu vực này đáp ứng 6 trong số 9 tiêu chí Ramsar, một tỷ lệ tương đối cao.

Bản đồ khu vực Ramsar thứ tư của Myanmar

Được đánh giá là một trong những khu vực bùn lầy lớn nhất trên thế giới, Vịnh Mottama đang phải đối mặt với nhiều nguy cơ. Đánh bắt cá đã giảm 50-90% trong 10 năm qua do đánh bắt quá mức, thường là do sử dụng lưới bất hợp pháp để thu hoạch cá ở mọi quy mô, thậm chí cả cá nhỏ. Nếu không biện pháp, đánh bắt cá và nền kinh tế ven biển sẽ tiếp tục giảm hơn nữa. Việc săn bắt trái phép tiếp tục ảnh hưởng nghiêm trọng đến các loài nguy cấp đang bị đe dọa.

Việc chỉ định khu vực Ramsar này có ý nghĩa đặc biệt vì đây là khu vực đầu tiên ở Myanmar nằm ngoài khu vực được bảo vệ theo pháp luật. Do đó, nó đặt ra một tiền lệ quan trọng cho nhiều vùng đất ngập nước khác của Myanmar có tầm quan trọng quốc tế xứng đáng với vị thế của Ramsar.

Khải Minh